Toplumsal Ahenk için Müspet Hareket
İsmail BERK
İnsanoğlu sadece bilinmeyi değil, doğru ve amacına uygun bir şekilde bilinmek ister.
Saygı görmek, aynı zamanda sevilmek ve iyi davranışlarında da takdir edilmek ister.
Hukukunu önemser, haksızlığa maruz kaldığında kendini yaralı hisseder, direnç mekanizmaları gelişir.
Tepki vermek, insani bir hak iken, dozajı, sınırları, şekli ve içeriği ile uyandırdığı etki biçimine göre menfi/müspetanlam kazanır.Müspet hareketise bu denge ve etkinin dinamiğini yani ruhunu yansıtır.
Hayat pratiğine indirgersek, mesela kazanmak ve kazançlı çıkmak, bir haktır. Bu hakkın doğru kullanımı, meşru sınırları, haksız rekabete girmemek, birlikte kazançlı çıkma, hatta kaybedeni olmayan formüller geliştirmek, ortak yaşamanınmüspet hareketrotasıdır.
Beraber yaşamak, insan olmanın temel ihtiyacıdır. Birliktelik sağlamak, toplumda ahengi yakalamak, güven aşılayıcı davranışlar geliştirmek ve birbirimizle, beraberliğimizle mutlu olup kabullenmek, birmüspet hareketrefleksidir.
İnandığı fikirlerinde sebat etmek, kendi tarzını önemsemek, hatta yaymak çok medeni bir haldir ve haktır, ancak başka haklara değer vererek, ötekileştirmeden beyanda bulunulmalıdır. Başka fikirleri kötülemeden kendi kanaat ve tercihini ortaya koyacak bir meslek ve meşrep muhabbeti içinde ilerlemek birmüspet hareketşeklidir.
Şahsını merkeze koymak yerine, sistemi ve istişareyi, kurum ve kurulları öne çıkarmak, ortak değerlerin yaşanabilirliğini sağlayacak birlik arayışı birmüspet hareketşuurudur.
Müspet hareket, kâinatta olan dengeyi, ahengi korumaktır. Ekolojik ahlaka uygun yaşama modeline bağlılıktır. Bu şekilde bilgi ve tecrübe ortak hafızaya ve birlikte yaşama enerjisine dönüşür.
Müspet hareket, eşit şartlarda ifade ve birbirini zorlamadan ve horlamadan kabullenme ahlakını oluşturur.
Müspet hareketdili, yakınlaştırıcı, kucaklayıcı ve birleştiricidir, ajitasyon yapmaz, bir başkasının yanlışı ile geçinmez ve çatışma kültürüne prim vermez.
Haksızlığa uğradığı zaman, hukuk çerçevesinde, meşru müdafaa yollarını kullanarak ve asla şiddete ve çatışmaya girmeden sabır sermayesiylemüspet hareketyörüngesinde kalır. Aksi takdirde savrulma kaçınılmaz olur. Haklı bir sebepten yola çıkıp haksız yol ve yöntemlere girmek ise, çıkış noktasından uzaklaştırır. Sadece yaşadıkları üzerinden hüküm veren hissî tutumlar, muhakemeyi devre dışı bıraktıkça dış kullanıma açık provakasyonlara kapı aralar.
Müspet hareketin dinamosu, öncelikle huzuru korumaktır, çatışmasız birlikte güveni ve güvenliği tesis etmektir. Toplumun ve bireyin iç dünyasını baskılayacak hiç bir hamle ve sonuca niyet etmemek ve huzursuzluk çıkarmamak, yinemüspet hareketparadigması ile mümkündür.
Müspet hareket, kısaca çağın tahrik eden zulmüne karşı meşru müdafaa ile bir merhamet panosudur, davranış kalitesidir, sükûnet ahlakıdır. Aynı zamanda, didişmeyi, dışlamayı, çatışmayı, haksız rekabeti, güç etrafında “dediğim dedik” inatlaşmasını, otoriteleşmeyi ve insânî olmayan her tutum ve davranışı reddetmek, benimsememek ve asla tenezzül etmemek faziletidir.
Müspet hareket, pozitif davranışların sistemidir, kurucu karakteridir. Haksızlık yapmamak, dürüst yaşamak ve ortaklık inşa etmek, toplumunmüspet hareketzemininde refah seviyesini arttırır.
Bediüzzaman'ınmüspet hareketmodeli,İslamdünyasının, Müslümanlar ve diğer dünya yurttaşları ile kuracağı yeni başlangıçların ve barışın anahtarıdır. Terörün, şiddetin, siyasî baskının, kişi hâkimiyetinin ve zümre adaleti ile gruplaşma ve şahsî takdirlerle toplumu dizayn etme gibiİslamdünyasında mevcut hastalıkların ilacı da bu modeldir.
Kutsî kaynaklara ve hükümlere, siyasal güç ve şiddet yorumu katmak, bu mizacıİslamgeleneği gibi sunmak ve tarihteki aktörleri üzerinden kahraman çıkarmaya çalışmak, siyasî tarih açısından önemli olsa da asr-ı saadetle uyumsuz ve şefkatsiz kaldığı müddetçe menfî sonuçlar doğurur. Bütün bu organizelerin panzehiri isemüspet hareketmodelidir.
Risale-i Nurhizmeti, bu anlamda"Müsbet iman hizmeti"dir ki, milyonlarca meyvesi ile Türkiye'nin ve dünyanın her yerinde "ağır ve sağır cemaat refleksleri" ile şahs-ı manevinin mümtaz nümunelerini ortaya koymaktadır. 120 yıllık bir fikir hareketinin bu aksiyonu, bütün menfî şartlara, tahriklere ve zihnî bulanıklıklara rağmen değişen ve dönüşen bütün haksız hal ve hareketlere karşı amme hukuku içinde kendi ruhunu ve ana mecrasını korumuştur.
Bunu günlük hayatımıza daha çok taşıyarak muhabbetin inanılmaz bereketine dâhil olabiliriz. Maddî ve manevî bir baharın bereketi için...